ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΙΟΕΙΔΟΥΣ

Eχετε αδύναμους γλουτούς; Αισθάνεστε συχνά πόνο στην περιοχή των γλουτών και στα πόδια;  Αν και μικρού μεγέθους, ο απιοειδής μυς θα μπορούσε να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην διατήρηση της ομαλής λειτουργίας του Ανθρώπινου Συστήματος Κίνησης (HMS). Η αντιμετώπιση ενός υπερδραστήριου απιοειδή μπορεί να είναι η λύση του προβλήματος.

Ο απιοειδής είναι ένας μικρός μυς που εκφύεται από την πρόσθια επιφάνεια του ιερού οστού, διασχίζει το μεγαλύτερο ισχιακό άνοιγμα (sciatic foramen), και καταφύεται στον μεγάλο τροχαντήρα του μηριαίου. Η λειτουργία του είναι η σύγκεντρη επιτάχυνση της έξω στροφής του ισχίου, απαγωγής και έκτασης.

Το σύνδρομο απιοειδούς περιγράφεται ως ένας νευρικός πόνος στην οπίσθια περιοχή του ισχίου και του ποδιού, που προκαλείται από την υπερτροφία ή τον σπασμό του απιοειδή. Ο πόνος προκαλείται από την πίεση που δέχεται το ισχιακό νεύρο από τον απιοειδή λόγω της πορείας που ακολουθεί το νεύρο (μέσα ή κάτω από τον μυ).  Ο πόνος που σχετίζεται με αυτό το πρόβλημα, συχνά μιμείται τα σημάδια και τα συμπτώματα της συμπίεσης των νεύρων στην οσφυϊκή μοίρα ή της ισχιαλγίας στον γλουτό και στο οπίσθιο πόδι. Ο ασκούμενος συχνά αναφέρει συμπτώματα ισχιακού τύπου και ευαισθησία στην περιοχή του απιοειδή. Ο πόνος που αισθάνεται κάποιος όταν πάει να καθήσει είναι κοινός, με τον πόνο κατά την εκτέλεση κάμψης του ισχίου, προσαγωγής και έσω στροφής.

Ενώ, τα σημάδια και τα συμπτώματα του συνδρόμου μπορεί να είναι παρόμοια με την οσφυϊκή-πυελική πάθηση, η αιτία του συνδρόμου απιοειδούς παραμένει σχετικά απροσδιόριστη όσον αφορά τους λόγους ανάπτυξης της υπερτροφίας ή του σπασμού του μυός. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί η περιγραφή του συνδρόμου που βρέθηκε στα περισσότερα ιατρικά άρθρα. Ακόμα και κριτήρια για την διάγνωση του και την παθοφυσιολογία, που αποτελεί αμφιλεγόμενο θέμα. Ωστόσο, ο λόγος για τον οποίο ο απιοειδής είναι υπερτροφικός ή βρίσκεται υπό σπασμό συχνά περιγράφεται ως ᾽᾽απροσδιόριστος και περίπλοκος᾽᾽.

Εάν ο επαγγελματίας λάβει υπόψη τις αρχές της κινητικής αλυσίδας και των δυσλειτουργιών των στοιχείων που συνδέονται, δεν θα είναι δύσκολο να υποθέσει γιατί ένας απιοειδής μπορεί να ευθύνεται για μία πρόσκρουση ισχιακού νεύρου. Όταν ένας ασκούμενος έχει χρόνια βράχυνση στον καμπτήρα του ισχίου, τότε θα προκληθεί αμοιβαία αναστολή στον μείζων γλουτιαίο. Αυτό είναι σημαντικό επειδή η λειτουργική υπευθυνότητα του γλουτού είναι να επιβραδύνει την στροφή του μέσου μηριαίου κατά τη διάρκεια κίνησης heel strike ή λειτουργικών κινήσεων. Επειδή ο απιοειδής είναι ο κύριος έξω στροφέας του μηριαίου, γίνεται συνεργικά κυρίαρχος στον έλεγχο του μηριαίου οστού. Αυτός ο τύπος κυρίαρχης λειτουργίας έχει ως αποτέλεσμα τον σπασμό, την υπερτροφία ή την βράχυνση. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι οι έξω στροφείς του ισχίου είναι οι λιγότερο αναχαιτισμένοι μύες του κάτω μέρος του σώματος.

Εάν ένας ασκούμενος παραπονείται για πόνο που σχετίζεται με αυτό που περιγράφηκε παραπάνω, τότε ο επαγγελματίας άσκησης και υγείας πρέπει πρώτα να τον συμβουλεύσει να επισκεφθεί τον ιατρό του. Εάν έχει ολοκληρώσει τη θεραπεία, αλλά ο πόνος επιμένει, η εφαρμογή μυοπεριτονιακής απελευθέρωσης στον καμπτήρα του ισχίου μέσω κατάλληλων ολοκληρωμένων τεχνικών ευκαμψίας θα ήταν αρχικά μια αποτελεσματική στρατηγική για τη διόρθωση αυτού του τύπου δυσλειτουργίας και στη συνέχεια η εφαρμογή ασκήσεων ενεργητικής απομόνωσης για την επίτευξη της αναδημιουργίας του μείζων γλουτιαίου. Και τέλος, ο επαναπροσδιορισμός του συμπλέγματος οσφυϊκης-λεκάνης-ισχίων μέσω ολοκληρωμένων λειτουργικών κινήσεων στο κατάλληλο εύρος κίνησης, επίπεδο κίνησης και ταχύτητας, ειδικά για τις ανάγκες του ασκουμένου.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΙΟΕΙΔΟΥΣ
Δοκιμάστε αυτά τα 5 βήματα για να επιτύχετε!

1. Εφαρμογή μυοπεριτονιακής απελευθέρωσης (SMR) στον απιοειδή, στους τετρακεφάλους και στην λαγονοκνημιαία ταινία (IT-Band)

Καθήστε στην κορυφή του foam roll και τοποθετήστε το ακριβώς πίσω από το ισχίο. Στη συνέχεια τοποθετήστε το πόδι, από την μεριά που θέλετε να εφαρμόσετε SMR, στο αντίθετο γόνατο, έχοντας μία ελαφρά κλίση προς το πόδι στο οποίο στηρίζεστε. Ρολλάρετε αργά στην περιοχή, εφαρμόζοντας παρατεταμένη πίεση στα ευαίσθητα σημεία (trigger points) για περίπου 30 δευτερόλεπτα.

Ξαπλώστε σε πρυνή κατάκλιση με το foam roll να είναι τοποθετημένο κάτω από το μπροστινό μέρος του μηρού σας. Στηρίξτε το άνω μέρος του σώματος σας στους αγκώνες. Εκτελέστε αργές κινήσεις (rolling) εφαρμόζοντας παρατεταμένη πίεση στα ευαίσθητα σημεία (trigger points) για περίπου 30 δευτερόλεπτα.

Σε πλάγια θέση με το roll να βρίσκεται κάτω από το ισχίο σας. Το πόδι που έρχεται σε επαφή με το roll παραμένει σε ευθεία (τεντωμένο), ενώ το άλλο έρχεται μπροστά για να παρέχει στήριξη. Εκτελέστε αργές κινήσεις από το ισχίο έως το γόνατο, κατά μήκος του εξωτερικής  επιφάνειας του μηρού και ελαφρώς μπροστά από το ισχίο, εφαρμόζοντας παρατεταμένη πίεση στα ευαίσθητα σημεία (trigger points) για περίπου 30 δευτερόλεπτα.

2. Στατική Διάταση για Απιοειδή, Δικέφαλους Μηριαίους και Καμπτήρες του Ισχίου

Σε ύπτια κατάκλιση με το ένα πόδι να ακουμπάει σε μία stability ball και με το άλλο να στηρίζεται στο αντίθετο γόνατο. Τραβήξτε την μπάλα προς το σώμα σας με την φτέρνα. Πιέστε το γόνατο (από την μεριά του ποδιού που είναι σε επαφή με την μπάλα) μακριά, μέχρι να γίνει αισθητή η διάταση στο πίσω μέρος του ισχίου σας. Διατηρήστε την τελική θέση για 30 δευτερόλεπτα.

Ξαπλώστε σε ύπτια θέση και λυγίστε το πόδι, ώστε το ισχίο με το γόνατο να σχηματίζουν γωνία 90 μοιρών. Αφήστε το άλλο πόδι στο έδαφος (σε έκταση). Κρατήστε το λυγισμένο σας πόδι και εκτείνετε το γόνατο, σηκώνοντας λίγο (να μην ακουμπάει κάτω) το πόδι που βρίσκεται στο έδαφος, μέχρι να εμφανιστεί το αίσθημα της διάτασης στο πίσω μέρος του άνω ποδιού. Κρατήστε αυτή την στάση για 30 δευτερόλεπτα.

Σε γονατιστή θέση, έχοντας το μπροστινό πόδι σε κάμψη 90 μοιρών. Ενεργοποιήστε τους γλουτούς σας και φέρτε το σώμα σας προς τα εμπρός. Σηκώστε τον βραχίονα που βρίσκεται στην ίδια πλευρά με το γόνατο που είναι σε επαφή με το έδαφος και διατείνεται προς την αντίθετη πλευρά μέχρι να γίνει αισθητή η διάταση στο μπροστινό μέρος της λεκάνης. Επαναλάβετε και από την άλλη πλευρά και κρατήστε για 30 δευτερόλεπτα την διάταση.

3. Leg Slides

Ξεκινήστε σε ύπτια θέση με τα γόνατα λυγισμένα και να ακουμπάνε στο έδαφος. Αναπνεύστε κανονικά, καθώς εκτελείτε την τεχνική draw-in maneuver (τραβώντας τον αφαλό προς την σπονδυλική στήλη). Διατηρήστε την ενεργοποίηση και χαλαρώστε, καθώς εκτείνετε αργά το ένα πόδι μέχρι να έρθει σε παραλληλία με το έδαφος. Μην ξεχνάτε να κρατάτε τον αφαλό προς τα μέσα και να μην κινείτε την σπονδυλική στήλη. Επιστρέψτε αργλα στην αρχική θέση και επαναλάβετε από την άλλη πλευρά.

4. Floor Bridge

Η αρχική σας θέση είναι σε ύπτια κατάκλιση με τα γόνατα λυγισμένα και τα πόδια να ακουμπάνε στο έδαφος, στηρίζοντας το άνω μέρος του σώματος στους ώμους με τα χέρια ανοιχτά (σε θέση απαγωγής ώμων 90 μοιρών). Εφαρμόστε draw-in maneuver και ενεργοποιήστε τους γλουτούς σας. Σπρώξτε αργά με τις φτέρνες και σηκώστε τη λεκάνη σας από το πάτωμα έως ότου τα γόνατα, οι γοφοί και οι ώμοι σας να είναι σε ευθεία. Κρατήστε την επάνω θέση για λίγα δευτερόλεπτα και στη συνέχεια χαμηλώστε αργά τη λεκάνη σας προς τα κάτω.

5. Lateral Tube Walking και Ball Squats

Σταθείτε με τα πόδια τοποθετημένα στο πλάτος (άνοιγμα) του ισχίου, τα γόνατα ελαφρώς λυγισμένα. Τοποθετήστε ένα λάστιχο γύρω από τους αστραγάλους σας. Κρατώντας τα πόδια σας ίσια, κάντε μικρά βήματα προς τη μία πλευρά. Μετά από συνιστώμενο αριθμό βημάτων, επαναλάβετε την άσκηση στην αντίθετη πλευρά.

Σταθείτε με τα πόδια σας στραμμένα προς τα εμπρός και τοποθετημένα στο πλάτος των ώμων. Ακουμπήστε το κάτω μέρος της πλάτης (οσφυϊκή μοίρα) στην μπάλα σταθερότητας (ώστε να μειωθεί η επιβάρυνση που δέχεται) η οποία είναι τοποθετημένη σε ένα τοίχο. Τα πόδια σας θα πρέπει να βρίσκονται κάτω ή ελαφρώς μπροστά από τα γόνατά σας. Εκτελείτε αργά το κάθισμα, λυγίζοντας τα γόνατά σας και κρατώντας τα πόδια σας ίσια. Κρατήστε το στήθος σας επάνω, ενεργοποιήστε τους γλουτούς και πιέστε τις φτέρνες σας καθώς επιστρέφετε στην αρχική θέση.

Σε πολλές περιπτώσεις, η βράχυνση του απιοειδούς μπορεί να μετριαστεί με τα κατάλληλα βήματα (όπως σημειώθηκε παραπάνω). Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε επαγγελματίες του ιατρικού τομέα. Πρέπει πάντα να συμβουλευόμαστε έναν ειδικό για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τα προβλήματα των ασκούμενών μας και όποτε είναι απαραίτητο να τους παραπέμπουμε στους κατάλληλους επαγγελματίες υγείας.

 References

1. Clark MA, Lucett SC, Sutton BG. (2014). NASM Essentials of Corrective Exercise Training 1^st Edition Revised. Burlington, MA: Jones and Bartlett Learning.
2. Neumann DA. (2010). Kinesiology of the Musculoskeletal System, Foundations for Rehabilitation 2^nd Edition. St. Louis, MO: Mosby Elsevier.
3. Halpin RJ, Ganju A. (2009) Piriformis syndrome: a real pain in the buttock? Neurosurgery. Oct;65(4 Suppl):A197-202.
4. Hopayian K, Song F, Riera R, Sambandan S. (2010).The clinical features of the piriformis syndrome: a systematic review. European Spine Journal. Dec;19(12): 2095–2109.
5. Nelson AG, Kokkonen JJ. (2007). Stretching Anatomy. Champaign, IL: Human Kinetics.