Συχνά ακούμε τις ιστορίες από τα μέλη του γυμναστηρίου και φίλους που μοιράζονται την εμπειρία απώλειας βάρους τους μέσω βελτιωμένων διατροφικών συνηθειών. Τα περισσότερα από αυτά τα παραδείγματα και οι ιστορίες είναι θετικές και ικανοποιητικές, γιατί αυτές οι μεταμορφωτικές στιγμές είναι ο κρίκος που συνδέει έναν μακρόχρονο τρόπο ζωής που συμπεριλαμβάνει άσκηση και ευεξίας.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν παραδείγματα όπου η προσπάθεια ενός ατόμου για να φτάσει στον πιο υγιεινό τρόπο ζωής οδηγεί στο να είναι κουρασμένος – σωματικά και ψυχολογικά. Συνήθως είναι τα άτομα που θέτουν ακραίους κανόνες και περιορισμούς στις διατροφικές επιλογές τους και έχουν μια περιορισμένη άποψη για το τι πραγματικά σημαίνει να είσαι καλά σε όλους τους τομείς της ευεξίας.
Η διατροφή μας πρέπει να είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως φρούτα και λαχανικά, σύνθετους υδατάνθρακες, άπαχη πρωτεΐνη και υγιή λιπαρά.
Πως να παραμείνεις υγιής χωρίς διατροφικούς περιορισμούς
Εάν αυτό το θέμα σας απασχολεί, εδω θα βρείτε ορισμένες σημαντικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να θυμάστε ότι η υγιεινή διατροφή δεν σημαίνει περιορισμό των τροφίμων.
1. Αποφύγετε να χωρίζετε τα τρόφιμα σε καλά και κακά – Αυτό που γνωρίζουμε για τα περισσότερα τρόφιμα είναι ότι δεν υπάρχουν καλά και κακά τρόφιμα, αλλά υπάρχουν καλές και κακές δίαιτες (διατροφές) στο σύνολό τους. Όταν αρχίζουμε να σκεφτόμαστε τις επιλογές φαγητού με αυτόν τον τρόπο, συνειδητοποιούμε ότι το να φάμε περιστασιακά μια πίτσα ή να απολαύσουμε ένα κομμάτι κέικ για να γιορτάσουμε τα γενέθλιά μας δεν σημαίνει ότι όλοι οι στόχοι μας που σχετίζονται με έναν υγιεινό τρόπο ζωής πάνε χαμένοι.
2. Μέτρο και ποικιλία – Το USDA συνιστά να καταναλώνετε μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων για να τρώτε σωστά. Συνιστάται να εστιάσετε στην κατανάλωση περισσότερων φυτών και λαχανικών από άλλους τύπους τροφίμων και να το εξισορροπήσετε με δημητριακά ολικής αλέσεως, άπαχο κρέας, υγιή λίπη και γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά. Επίσης, συνιστάται ιδιαίτερα να περιορίσετε την πρόσληψη ζάχαρης και να φάτε μια ποικιλία τροφίμων με μέτρο.
Όταν ο περιορισμός των τροφίμων και οι περιορισμοί σε συγκεκριμένους τύπους τροφίμων αρχίζουν να γίνονται κανόνας, αυτό μπορεί συχνά να οδηγήσει στο να μην πάρετε όλα τα απαραίτητα συστατικά, και πιθανόν αυτό να οδηγήσει σε υποσιτισμό σε πιο σοβαρές περιπτώσεις.
3. Κοινωνική ζωή και παράδοση – Διάφορες στιγμές στη ζωή (για παράδειγμα, γενέθλια, αποφοιτήσεις, οικογενειακό δείπνο την Κυριακή το βράδυ, έξοδος για σινεμά, δείπνο με φίλους κ.λπ.) γιορτάζονται με συγκεκριμένα φαγητά και το να τις μοιράζεσαι με άλλους είναι ένα μεγάλο μέρος της παράδοσης. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όταν ο στόχος της υγιεινής διατροφής αρχίζει να επηρεάζει αρνητικά ή να περιορίζει αυτές τις ειδικές στιγμές στη ζωή κάποιου, ίσως είναι καιρός να επανεκτιμήσετε και να ζητήσετε υποστήριξη.
4. Επιλέξτε τη σωστή ισορροπία – Καθώς αρχίζετε να μετατρέπετε αυτήν την εκπαίδευση σε δράση, είναι σημαντικό να επιλέξετε το σωστό μέτρο που ταιριάζει καλύτερα στους στόχους απόδοσης και βοηθά στη διατήρηση του υγιούς τρόπου ζωής σας. Ο κανόνας 80/20 μπορεί να βοηθήσει στην επιτυχία. Ο κανόνας 80-20 δηλώνει ότι το 20% όσων κάνετε θα οδηγήσει στο 80% των αποτελεσμάτων. Σε αυτήν την περίπτωση, επικεντρωθείτε στην σωστή διατροφή ως μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής 80 έως 90 % του χρόνου και δώστε στον εαυτό σας άδεια να απολαμβάνετε οποιοδήποτε φαγητό 10 έως 20 % του χρόνου. Η εφαρμογή αυτής της προσέγγισης μπορεί να συμβάλει στη μείωση του άγχους αν πρέπει ή όχι να φάτε αυτό το κομμάτι τούρτας γενεθλίων ή να απολαύσετε ένα κυριακάτικο γεύμα με την οικογένεια.
5. Μείνετε προσεκτικοί στις σκέψεις σας – Αυτό που λέτε στον εαυτό σας είναι σημαντικό εδώ. Συνεχίστε να διατηρείτε τις σκέψεις σας σύμφωνες με τα σημεία που περιγράφονται παραπάνω.
6. Αναζητήστε υποστήριξη εάν χρειάζεται – Καθώς οι παραπάνω πληροφορίες ενισχύονται, μην φοβάστε να επικοινωνήσετε για βοήθεια εάν χρειαστεί. Η αναζήτηση της βοήθειας θα πρέπει να προορίζεται για πιο σοβαρές καταστάσεις και για λιγότερο σοβαρές καταστάσεις που απαιτούν δουλειά με Διαιτολόγο ή / και πρόσθετη εκπαίδευσης σχετικά με αυτόν τον τομέα για τη γενική ευημερία. Η αναζήτηση υποστήριξης είναι ένα σημάδι δύναμης και ανθεκτικότητας και είναι δυστυχώς ένα εργαλείο αυτο-φροντίδας που δεν χρησιμοποιείτε συχνά.
Συμπεράσματα
Είναι σημαντικό να καταναλώνουμε μια μεγάλη ποικιλία θρεπτικών συστατικών στη διατροφή μας και να διατηρούμε μια υγιεινή διατροφή με μέτρο, αλλά και “αδυναμίες”. Αυτή η προσέγγιση μπορεί όχι μόνο να ελαχιστοποιήσει το άγχος αλλά και να μας βοηθήσει να απολαύσουμε ορισμένα τρόφιμα ως μέρος μιας κοινής εμπειρίας με άλλους.
Η κατανάλωση υγιεινών, πλούσιων σε θρεπτικά συστατικών τροφών είναι απαραίτητη για την επίτευξη καλών αποτελεσμάτων στην άσκηση και απόδοση και στους βασικούς δείκτες υγείας όπως η αρτηριακή πίεση, η χοληστερόλη και τα επίπεδα γλυκόζης.
Ωστόσο, είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι η υγεία και η καλή φυσική κατάσταση δεν σημαίνουν υπερβολικό περιορισμό των τροφίμων. Η υπερβολική εστίαση στον περιορισμό των τροφίμων μπορεί να καταστεί επιζήμιο ζήτημα τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αυτό το άρθρο δεν στοχεύει να προτείνει τακτικά να τρώτε ανθυγιεινά τρόφιμα ή να τα προωθείτε να είναι στη διατροφή σας εάν δεν το έχετε ήδη. Αντίθετα, ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι να προωθήσει την ποικιλία και τη μετριοπάθεια στις επιλογές των τροφίμων. Πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι εντάξει να “χαλαρώνουμε” με μέτρο ως μέρος μιας συνολικής υγιεινής διατροφής και ότι ο ακραίος περιορισμός των τροφίμων για ορισμένους μπορεί να επηρεάζει αρνητικά την ευημερία και την υγεία τους.
Για παράδειγμα, εάν η εστίαση στις επιλογές φαγητού και στην υγιεινή διατροφή αρχίζει να γίνεται μια ιδεοληπτική ανησυχία που αρχίζει να επηρεάζει την καθημερινή ζωή, την ποιότητα των σκέψεων και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, είναι καιρός να ζητήσετε βοήθεια. Παρόλο που η Ορθορεξία δεν είναι κλινική διαταραχή (σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Ψυχολογίας και το DSM-5), τα προειδοποιητικά της σημάδια (σύμφωνα με το WebMD και το National Eating Disorder Association – NEDA) περιλαμβάνουν: την εμφάνιση συμπτωμάτων άγχους όταν δεν είναι διαθέσιμες επιλογές υγιεινής διατροφής, τον περιορισμό στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις από το φόβο ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να τρώνε υγιεινά, την ενασχόληση για πολύ χρόνο με την προετοιμασία φαγητού, την τοποθέτηση περιορισμών στην κατανάλωση ενός ευρέος φάσματος τροφίμων από φόβο ότι δεν είναι υγιείς κ.λπ.
Εάν διαπιστώσετε ότι αντιμετωπίζετε τέτοια συμπτώματα και αυτά βλάπτουν τη ζωή σας ή αντιμετωπίζετε άλλες συμπεριφορές ή ανησυχίες που σχετίζονται με τη διατροφική διαταραχή, αναζητήστε βοήθεια ειδικού.
Πηγές
WebMD. (2020, September 9). What is Orthorexia. https://www.webmd.com/mental-health/eating-disorders/what-is-orthorexia
National Eating Disorder Association. (2018). Orthorexia https://www.nationaleatingdisorders.org/learn/by-eating-disorder/other/orthorexia
https://blog.nasm.org/how-to-be-healthy-without-restricting-food